Pomysł

Koncepcja projektu ma na celu poznanie dziedzictwa Pinzla za pomocą narzędzi rzeczywistości rozszerzonej.

Pinzel

Olśniewający rzeźbiarz barokowy Mistrz Pinzel na przestrzeni od ponad dziesięciu lat, w latach pięćdziesiątych XVIII stulecia stworzył na terenach dzisiejszej Ukrainy Zachodniej niesamowite rzeźby świątynne, plastykę o tak wysokim poziomie duchowym i emocjonalnym, która nie przestaje przemawiać także do współczesnego umysłu teraźniejszego człowieka. Zebrane, odebrane lub uratowane ze swoich przeważnie zaniedbanych środowisk architektonicznych, rzeźby te stały się również refleksyjnym dziedzictwem naszej kultury – właśnie tym, co pozwala nam wychwycić w kulturze jej potencjał znaczeniotwórczy.

Dziedzictwo

Właściwie to potencjał dziedzictwa kulturowego Pinzla, jego możność do bycia nie tylko jako artefaktu muzealnego i materialnego, w postaci argumentu intelektualnego bądź wzorca studium sztuki skłania nas do zastanowienia się – czym jeszcze jest to dziedzictwo i w jaki sposób można o nim rozmawiać nowocześnie i na żywo, całościowo i gruntownie za pomocą zaangażowania różnych perspektyw i różnych doświadczeń. A zatem wynika kwestia tego, co to właśnie znaczy odpowiedzialne traktowanie dziedzictwa – nie tylko dla jego pojmowania jako takiego, lecz również dla odpowiednich działań, nie tracąc poczucia złotego środka pomiędzy uchronieniem a odnowieniem.

Co robimy

Narzędzia technologiczne naszych czasów pozwalają podejść do tego zadania w nowy sposób. Korzystamy z progresu w rozwoju technologii tak zwanej rzeczywistości mieszanej, gdzie technologie cyfrowe na różne sposoby uzupełniają nasze postrzeganie rzeczywistości.

Konserwacja cyfrowa

Rzeczywistość uzupełniona wymaga jakościowej fiksacji i odtworzenia, a więc rewitalizacji artefaktu materialnego w formie cyfrowej. Począwszy od jakościowej fiksacji można oczekiwać wybitnych wyników. Wskutek nienależytego stanu zachowania rzeźb w różnym czasie to właśnie konserwacja cyfrowa staje się użyteczna przede wszystkim dla konserwatorów i badaczy, którzy będą mieli możliwość nie tylko zrozumienia procesów fizycznego niszczenia obiektu oraz szans jego profesjonalnego odrestaurowania, lecz również sposobność prowadzenia badań poszczególnych rzeźb na należytym poziomie (na przykład poprzez analizę promieniowaniem rentgenowskim, podczerwienią i ultrafioletem, analizą mikroskopową i metodą radiowęgla). Zbiorcze zrozumienie stanu rzeczy zostanie bardziej pewnym punktem początkowym lub argumentem dla interpretatorów – historyków, historyków sztuki, kulturologów, filozofów, którzy zatem będą mieli możliwość przyjrzenia się z bliska, po nowemu i w różny sposób dziedzictwu Mistrza.

Modelowanie 3D

Trójwymiarowe modelowanie rzeźb Pinzla oraz prezentacja ich w Internecie lub w różnych formach wystawowych pozwala udostępnić dla jak najszerszego koła osób, w tym dla tych, którzy mają możliwość bezpośredniego zwiedzania muzeów we Lwowie, Tarnopolu, Iwano-Frankiwsku i innych miejscowościach, gdzie zostały zachowane dzieła rzeźbiarza. „Oryginał” cyfrowy rzeźby pozwala nie tylko zobaczyć obiekt w dynamice, z różnych punktów widzenia, na różnych poziomach szczegółowości, lecz znacznie dłużej i bez ograniczeń skupiania się na niej.

Prawidłowe wplecenie w ekspozycje muzealne modeli trójwymiarowych wzbogaci możliwości reprezentacyjne muzeów, otworzy je zarówno dla nowych publiczności, tak i dla nowych rozwiązań wystawienniczych (powiedzmy: rekonstrukcji wirtualnych oryginalnych świątynnych wnętrz).

Dostępność

Wydrukowane wirtualne modele rzeźb udostępniają twórczość Pinzla w co najmniej jeszcze dwóch istotnych wymiarach. Drukowanie 3D pozwala osobom niewidomym poznać na dotyk plastyczność rzeźb Mistrza, a studentom – malarzom, rzeźbiarzom, restauratorom, animatorom opanować różnorakie techniki rysowania, metody plastyczne oraz modelowanie.

Rozwój

Projekt Pinsel.AR na dzisiejszym etapie jest przede wszystkim zaangażowany w dokładne gromadzenie, opracowanie i prezentację „bazy” informacyjnej rzeźby, która jest niezbędna dla generowania rzeczywistości rozszerzonej. W tym celu używamy wysokojakościowy sprzęt fotograficzny, profesjonalne oświetlenie, skanery 3d oraz drony. Co ważniejsze, jakość wirtualnych modeli, jak przewidujemy, wyprzedza aktualne możliwości technologiczne – więc jesteśmy przekonani, że w ciągu kilku lat ów potencjał będzie działać na rzecz dziedzictwa Pinzla. Nie jest łatwo obecnie przewidzieć wszystkich kierunków dalszego rozwoju projektu, wszakże już widzimy możliwe kroki w zastosowaniu stworzonych modeli w VR i sztuce medialnej. I oczywiście, wykorzystanie w przyszłych czołowych badaniach i popularyzacji twórczości Pinzla.